در علم رایانه برای ذخیره سازی اطلاعات از دستگاه هایی به اسم هارد استفاده می شود که این هاردها انواع مختلفی دارند انواع هاردها شامل هاردهای مکانیکی و جامد می باشد که می توان گفت هاردهای مکانیکی در ظرفیت های 20 گیگی و یا 40 گیگی به بازار عرضه می شوند این نوع هاردها ساختار منحصر به فردی دارند زیرا به کاربران خود اجازه می دهند تا هر زمانی که خواستند بتوانند ظرفیت ذخیره سازی این نوع هارد را افزایش دهند در واقع از لحاظ سرعت این نوع هاردها در سال های اخیر پیشرفت قابل توجه ای داشتند ولی با سرعت SSD ها نمی توانند برابری کنند حال ما در این مطلب قصد داریم تفاوت هاردهای مکانیکی با هاردهای جامد را شرح دهیم با ما همراه باشید.

تفاوت هاردهای مکانیکی با هاردهای جامد

سرعت و شکل کارخانه ای هاردها: در هارد دیسک های مکانیکی یک صفحه مغناطیسی وجود دارد که در حقیقت از این صفحه برای ذخیره سازی اطلاعات استفاده می شود این نوع هاردها دارای یک پلاتر می باشد که این پلاتر به حالت چرخشی کار می کند و دسترسی به اطلاعات از طریق این پلاتر صورت می گیرد اما در هاردهای SSD (هاردهای جامد) اطلاعات در بخش هایی به نام سلول ذخیره می شوند در این ساختار اطلاعات از سلولی به سلول دیگر انتقال می یابد به همین دلیل است که انتقال فایل ها به طور همزمان باعث کاهش سرعت در انتقال اطلاعات نمی شود.
پس سرعت هاردهای جامد از هاردهای الکترونیکی بیشتر می باشد.

قیمت: هاردهای جامد نسبت به هاردهای مکانیکی دارای ظرفیت کمتری می باشند ولی با این حال قیمت هاردهای جامد از هاردهای مکانیکی بیشتر می باشد.

درایوهای هیبریدی و استفاده خارجی: هاردهای جامد با توجه به تکنولوژی و ساختاری که دارند از محبوبیت زیادی برخوردار می باشند ولی با توجه به اینکه قیمت بالایی دارند بسیاری از افراد از درایوهای هیبریدی استفاده می کنند که این درایوها ترکیبی از هاردهای مکانیکی و جامد می باشند.

جهت تعمیر هارد و ریکاوری هارد می توانید به مجموعه لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید.

از مهم ترین اجزاء هاردها برد آن ها می باشد که اصلی ترین وظایف را بر عهده دارد. برد هارد دیسک مانند بسیاری از بردهایی که تا کنون دیده اید از سر هم شدن تعدادی قطعه ی الکترونیکی بر روی یک یونیت سبز رنگ ایجاد شده است اما تفاوت چشم گیری با دیگر برد ها دارد. وظیفه ی کلی برد هارد دیسک یا همان Logical Board کنترل هارد دیسک و دریافت دستورات برای اجرا در سیستم است. این قطعه ی کوچک وظایف گوناگونی از جمله به کار انداختن موتور هارد دیسک و خواندن اطلاعات از روی پلترها را بر عهده دارد همچنین برد هارد دیسک حاوی قسمت فریموری هارد می باشد تا هارد بتواند به درستی کار کند. درزمانی که برد هارددیسک هنوز در کارخانه است این اطلاعات و برنامه ریزی بر روی برد الکترونیکی ریخته می شود تا انطباق های موثر ، دسترسی موفق به میکروکدها برای راه اندازی هارد و … را به صورت از پیش تعیین شده انجام دهد. در واقع به صورت کلی می توان گفت برد هارددیسک با توجه به برنامه ای از پیش تعریف شده در ابتدا دستورات را دریافت می کند و سپس پس از تحلیل این دستورات آن را انجام می دهد یعنی در کنار این که هارد وظیفه ی ذخیره سازی اطلاعات را انجام می دهد برد این دستورات را تحلیل کرده و دستور خواندن اطلاعات را در سیستم اجرا می کند. در صورتی که برد هارد شما دچار سوختگی و خرابی شد جهت تعمیر هارد خود می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید.

Spindle یک موتور الکتریکی کوچک ، بادقت بالا و با قابلیت اطمینان می باشد که Platter های هارد دیسک را در خود نگه می دارد. موتور Spindle هم چنین وظیفه ی تامین نیروی برق برای چرخاندن Platter ها را دارد و هر چقدر که این موتور قوی تر باشد مقدار RPM بالاتر رفته و سرعت Read/Write به مراتب بیشتر می شود. به طور مثال مقدار RPM هارد دیسک های امروزی 7200 می باشد به این معنی که در هر دقیقه 7200 بار می توانند حول محور Spindle بچرخند. سرعت Spindle میتواند تاثیر مستقیم روی Seek time هارد دیسک بگذارد Seek time ( زمان جستجو ) همانطور که از نامش پیداست مدت زمانی است که هارد دیسک میتواند یک واحد اطلاعات را از روی دیسک بخواند یا روی آن بنویسد.

لازم به ذکر می باشد که شفت چرخشی موتور Spindle و شفتی که روی آنها سوار شده است یک واحد قطعه را تشکیل می دهند. موتور Spindle از این قابلیت برخوردار می باشد که در زمان هایی که استفاده از هارد دیسک کمتر است سرعت چرخش یا RPM را کاهش دهد و زمانی که استفاده از هارد دیسک بیشتر است سرعت RPM را افزایش می دهد. در میان دیگر ویژگی های مهم موتورهای Spindle، میتوان به اندازه کوچک آن، مصرف کم انرژی، قابلیت اطمینان بالا (از جمله توانایی کار برای هزاران ساعت و تحمل هزاران چرخه شروع و توقف بدون خراب شدن)، خروجی گرمای کم و تولید صدای کم اشاره کرد. به حداقل رساندن لرزش و ارتعاش نیز یکی از ویژگی های بارز موتور های Spindle است که باعث می شود فاصله Track ها در پلاتر ها کاهش یابد که در نتیجه ظرفیت ذخیره سازی داده های هارددیسک افزایش می یابد.

در صورتی که هارد شما دچار مشکلی شد شما جهت تعمیر هارد و بازیابی اطلاعات هارد می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید.

در برخی موارد بروز اشکال در هارد و شناسایی نشدن آن به دلیل وجود اشکال در هد آن است. در صورت خرابی یک یا چند هد از هارد، نیاز است تا هارد معیوب توسط کارشناسان بررسی شود. در طول این بررسی هدهای خراب شناسایی شده و جهت تعویض آنها اقدام می‌گردد. تعویض هد هارد، معمولا طی عملیات جراحی هارد و در کلین روم های ویژه‌ی این کار انجام می‌پذیرد. در ادامه قصد داریم علائم خرابی هد هارد را شرح دهیم.

علائم خرابی هد هارد

هِد هایی که دچار مشکل می‌شوند صرفا موجب عدم دسترسی به اطلاعات هارد را از شما نمی‌شوند، بلکه در بعضی از مواقع خرابی هِد طوری است که روی پلاتر خط می‌اندازد و این امر منجر به ازبین رفتن و غیر قابل ریکاوری شدن اطلاعات شود. پس اگر هاردتان شروع به ایجاد صدایی مانند: « خش خش، کلیک کلیک، بوق یا هر صدای عجیبی که از هارد تولید شود» پیشنهاد می‌کنیم هارد را خاموش کنید و به یک متخصص تعمیر و ریکاوری اطلاعات مراجعه نمایید. در هارددیسک‌ ها معمولا چند پلاتر روی هم قرار می‌گیرند و اطلاعات بالا و پایین پلاترها نوشته می‌شود پس به نسبت تعداد پلاترها، هارد دیسک باید ۲ برابر هد داشته باشد. بنابراین اگر یک هارد دیسک دارای سه پلاتر باشد شش هد خواندن و نوشتن وجود خواهد داشت. وقتی که یکی از هدها خراب می‌شود یا می‌شکند دیگر نمی‌تواند اطلاعات روی پلاتر هارد دیسک را بخواند. هنگام خراب شدن هد شما ممکن است صدای غژغژ و کلیک کردن بشنوید. این بدان معنا نیست که همه هدهای شما به صورت همزمان خراب شده‌اند، ممکن است یکی از چند هد شما خراب شده باشد و بقیه سالم باشند. جهت تعمیر هارد و ریکاوری هارد می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید.

بدسکتور به قسمتی از صفحات درون هارد گفته می شود که نتوان بر روی آن اطلاعات را نوشت که میتواند به سبب چندین عامل ایجاد گردد ولی تمامی این مسائل باعث می شود که سیستم عامل شما از نوشتن اطلاعات بر روی هارد دیسک ناتوان باشد. بدسکتور می تواند به شکل نرم افزاری و یا سخت افزاری باشد. در صورتی که هارد شما دچار بدسکتوری، خرابی و... شد جهت تعمیر می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید. حال در این مطلب ما قصد داریم دلیل ایجاد بدسکتوری سخت افزاری را برای شما شرح دهیم.

دلیل ایجاد بدسکتوری سخت افزاری

ممکن است هارددیسک شما از کارخانه با بدسکتور خارج شده باشد. این روزها روشهای مدرن تولید محصولات بی نقص نیستند و می توان در هر محصول تولیدی اشکلاتی را مشاهده کرد. به همین دلیل است که solid درایو نیز گاهی اوقات، با بلوکهای خراب به بازار عرضه می شود. solid درایو همچنین ممکن است نهایتا بر اثر استفاده زیاد و نوشته شدن اطلاعات دچار بدسکتور شود، این بدسکتورها مجدد در قسمت مازاد حافظه هارد جایگذاری می شوند. زمانی که حافظه مازاد solidدرایو پر شد، بدسکتورهای ایجاد شده به قسمت اصلی هارد منتقل خواهند شد و در نتیجه از میزان فضای آزاد هارد کاسته خواهد شد. هارد مغناطیسی رایج در بازار نیز بر اثر ضربات فیزیکی دچار بدسکتور می شوند. ممکن است هارد در هنگام تولید در کارخانه دچار بدسکتور شده باشد و یا مانند solid درایو بر اثر استفاده زیاد و نوشته شدن اطلاعات دچار بدسکتور شود، افتادن هارد نیز باعث اتصال هد با سطح هارد شده و می تواند از دلایل ایجاد بدسکتور باشد.

شکل و شمایل هارد مشابه گرامافون است؛ یک صفحه گرد که یک سوزن به کمک یک دسته بر روی آن در حال گردش و چرخیدن است؛ هارد نیز مانند گرامافون دارای یک صفحه گرد است که قطعه‌ای به نام هد هارد مانند سوزن گرامافون بر روی آن در حال چرخش است؛ با این تفاوت که سوزن گرامافون با چرخش بر روی صفحه گرامافون موجب پخش موسیقی می‌شود اما چرخش هد بر روی صفحه دایره‌ای شکل هارد موجب خواندن و نوشتن اطلاعات بر روی هارد می‌شود. درواقع به این صفحه دایره‌ای شکل در هارد که یک صفحه مغناطیسی است، پلاتر هارد می‌گویند. پلاتر هارد برای ذخیره داده‌ها در هارد دیسک مورد استفاده قرار می‌گیرد که غالباً از آلومینیوم ساخته شده است. هنگامی که هارد دیسک عملیات خواندن و نوشتن را انجام می‌دهد، پلاتر هارد شروع به چرخیدن می‌کند و هد هارد داده‌ها را بر روی آن می‌خواند و می‌نویسد. پس در کل Platter یک صفحه مغناطیسی دایره ای است که برای ذخیره داده ها در هارد دیسک استفاده می شود. Platter غالبا از آلومینیوم ، سرامیک یا شیشه ساخته میشود. یک هارد دیسک شامل چندین Platter است که بر روی یک Spindle ( اسپیندل ) نصب سوار میشود. هنگامی که هارد دیسک عملیات خواندن / نوشتن را انجام می دهد، Platter ها شروع به چرخش میکنند. Rotations Per Minute یا RPM یا چرخش در هر دقیقه پلاتر ها به مدل هارد دیسک بستگی دارد. Platter بسیار حساس است و هر گونه آلودگی اغلب می تواند ناحیه آسیب پذیر را غیر قابل خواندن کند و منجر به از دست دادن داده ها شود. یک Platter توانایی نگهداری حجم عظیمی از داده ها را دارد.

تعداد پلاتر در هاردها

تعداد پلاتر در هر هاردی متفاوت است به گونه‌ای که یک هارد تنها دارای یک پلاتر است اما هارد دیگری دارای دو یا حتی سه پلاتر است؛ درواقع هر چه تعداد پلاترها در هارد بیشتر باشد به این معناست که فضای ذخیره‌سازی آن هارد نیز بیشتر است. در اکثر هاردهای 1.8 اینچی و 2.5 اینچی که مخصوص لپ تاپ هستند، دو پلاتر وجود دارد اما در هاردهای 3.5 اینچی، 3 پلاتر وجود دارد؛ البته برخی از کامپیوترهای رومیزی قدرتمند دارای هاردی هستند که 4 پلاتر دارد. هر چه تعداد پلاترهای هارد بیشتر باشد، کار تعمیرات هارد دیسک سخت‌تر خواهد شد. جهت بازیابی اطلاعات و تعمیر هارد خود می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه کنید.

هر کدام از ما مالک فایلهای ارزشمندی از جمله اسناد ، تصاویر ، فیلم یا فایلهای صوتی هستیم و عموما آنها را بر روی هارد دیسک ذخیره می کنیم. تعداد کمی از مردم تشخیص می دهند که بیشتر تجهیزات ذخیره ساز الکترونیکی ، شامل هارد درایوها ، عمر محدودتری در مقایسه با روشهای باستانی ذخیره سازی اطلاعات دارند ، مانند سنگ ، پاپیروس ، کاغذ و یا ثبت های مدارس قدیمی. میانگین طول عمر هارد درایو های ثابت امروزه حدود ۵ تا ۱۰ سال حسب کمپانی سازنده آن می باشد ، و این طول عمر بر اثر متغیرهای دما ، رطوبت و تکان خوردن و عدم ثابت بودن به سرعت کاهش می یابد.

نشانه های خرابی هارد دیسک

صدای ناهنجار هارد دیسک
شنیده شدن هرگونه صدای ناهنجاری از هارد دیسک ، نشان از خرابی در بخش های متفاوتی در هارد می باشد . به طور مثال به گوش رسیدن صدایی مانند کلیک کردن ، تق تق و … نشان از تلاش هد هارد درایو جهت نوشتن اطلاعات و عدم هرگونه خطا می باشد . همچنین صدای غیرعادی مانند کشیده شدن جسمی سخت سخت بر روی جسمی دیگر یا صدای تلاش هارد برای شروع به کار ، نشان دهنده ی خرابی اجزای سخت افزاری هارد مانند موتور اسپیندل و پلترها می باشد و عمده ترین دلیل بروز این مشکل برای هارد دیسک شما ، آسیب فیزیکی است که بسیار هم برای هارد دیسک و اطلاعات درون آن خطرناک است .

اطلاعات آسیب دیده Corrupted Data
یکی دیگر از نشانه های خرابی تدریجی هارد درایو شما ، برخورد با فایل های در حال تخریب می باشد . بدین صورت که به هنگام باز کردن فایل مورد نظر ، خطاهایی مانند سبز یا طوسی شدن قسمتی از عکس را مشاهده می کنید و یا به صورت کامل باز نمی شود . این مشکل میتواند دلایل متعددی از جمله خرابی هارد دیسک به صورت منظقه ای ، خرابی هارد دیسک به صورت فرمویری و همچنین وجود بدسکتور میتواند سبب از بین رفتن اطلاعات شما و آسیب دیدن آنها شوند .

کند شدن ، فریز شدن یا هنگ کردن متوالی
این علائم در هارد دیسک ، ناشی از میلیون ها عوامل متعددی است که ممکن است به وجود بیایند اما راه حل پیشنهادی ما در این شرایط با صرف نظر از نقصی که در پس این علائم وجود دارد ، تهیه ی یک نسخه ی پشتیبانی یا بکاپ از اطلاعات شخصی و حائز اهمیت خود می باشد . این نکته را به یاد داشته باشید که بروز این علائم پس از نصب ویندوز و یا در حالت Windows Safe Mode ، زنگ خطر نابودی هارد درایو شماست . در واقع شما میتوانید در هنگام نصب ویندوز متوجه شوید که هارد دیسک شما سالم است و یا اینکه خراب است و یا حتی نشانه هایی از خراب شدن هارد شما وجود دارد .

 گزارش اسمارت S.M.A.R.T
ابزاری تحت عنوان ( Self-Monitoring.Analysis and Reporting Technology ) S.M.A.R.T وجود دارد که خطر خرابی احتمالی هارد دیسک را از طریق دریافت اطلاعات از سیستم عامل پیش بینی می کند اما گاهی خرابی هارد پیش از گزارش این ابزار اتفاق می افتد و نمی توان به طور کامل به آن اعتماد کرد .

انباشه شدن بدسکتورها
بخشی از هارد دیسک که در نگه داری از اطلاعات ناتوان بوده ، بدسکتور هارد می باشد که به دلیل پوشانده شدن خودکار توسط سیستم عامل ، شناسایی مجدد آن ها سخت می شد ، به ویژه در شرایطی که بخش عظیمی از فضای هارد دیسک را احاطه کند .

جهت تعمیر هارد دیسک، بازیابی اطلاعات و... می توانید به لابراتوار هارد ایران مراجعه فرمایید.